Project: "Stilleven" van de Vaasotheek
Stilleven is een tentoonstelling van 102 vazen, die zijn gedecoreerd en bewerkt door 99 kunstenaars uit Brabant. Initiator en drijvende kracht achter het project is verzamelaar Frank van der Linden. Jeroen Vrijsen was de eerste schilder die in 2007 door Van der Linden werd benaderd met de vraag een door hem aangeleverde vaas te bewerken. In de zes daarop volgende jaren hebben nog vele kunstenaars, vormgevers en architecten gehoor gegeven aan datzelfde verzoek. Onder hen bevinden zich Marc Mulders, Paul Panhuysen, Ria van Eyk, Koen Delaere en Linda Arts, om er slechts enkele te noemen. Op één na, telt de verzameling nu vazen van 99 kunstenaars, voor Frank van der Linden het moment om het project af te ronden.
Het zijn robuuste vazen van 40 centimeter hoog, vervaardigd door de keramiekafdeling van de sociale werkplaats in Helmond. Daar werden ze in mallen gegoten en, met het oog op verdere bewerking, slechts eenmaal en ongeglazuurd gebakken.
De vazen hebben allemaal dezelfde vorm. Met hun stevige voet, welvende buik, korte hals en iets uitwaaierende opening belichamen ze precies wat je je bij een vaas voorstelt. Wat iedere vaas uniek en soms zeer verrassend maakt, is wat de kunstenaars ermee hebben gedaan. Die ingrepen zijn zeer divers. Sommige kunstenaars hebben de functie van de vaas ongemoeid gelaten, andere hebben die bruikbaarheid juist te niet gedaan. Soms zijn kleur en decoratie ingehouden en subtiel, soms ook uitbundig en bont. Behalve keramiekverf werden onder andere potlood, acryl en olieverf als materiaal toegepast. Desiree Hammen heeft haar vaas in roze stof gepakt en deze op plekken opgevuld en voorzien van borduursels. Mander Liefting pelde zijn vaas juist af tot het uiterst fragiele laagje van glanzend metaal waarmee hij de binnenkant had bedekt. Ron van der Ven heeft een grote lusvorm uit de wand van zijn vaas gezaagd. Het stralend geel van de binnenzijde versmelt zo visueel met de onbeschilderde buitenkant.
Koos Rachida Post voor een verfijnd, uit kleine, zwarte stipjes opgebouwd patroon van lijnen en veegjes, Bas van Loon beschilderde zijn vaas met een kleurig en verhalend stadstafereel, waarin zelfs het bushokje vlakbij de Mediamarkt in Eindhoven is te herkennen. Verhalen laten zich niet alleen vertellen in de vorm van een geschilderd decor, maar ook middels een sculpturale benadering van het object, zoals onder anderen bij Vincent van Dam. Rondom de opening van de vaas heeft hij een glooiend grasveld geconstrueerd met daarop drie figuurtjes. De vaas is veranderd in een diepe grot, waarin drie archeologen een vaas hopen te vinden.
Voor veel kunstenaars was de vaas die ze in het kader van het project Stilleven maakten, hun eerste. Vanuit uiteenlopende artistieke opvattingen, maar met dezelfde vaas als vertrekpunt zijn ze die uitdaging aangegaan. De diversiteit én samenhang maken dan ook de charme uit van de verzameling vazen. De kracht van het geheel overstijgt de som der delen en zo hoort het ook bij een echte verzameling.
Tekst: Hanneke de Man,
dank aan Museum De Pont
